Pire Merdan Türbesi Meclis gündeminde

Mardin Milletvekili Beritan Güneş Altın, Pîrê Merdan Türbesi’nin harap durumda olduğunu belirterek Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan restorasyon ve koruma planı hakkında bilgi istedi.

Mardin Milletvekili Beritan Güneş Altın, Artuklu ilçesindeki Pîrê Merdan Türbesi’nin harap durumda olduğunu belirterek, yapının korunması için Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a yazılı soru önergesi verdi. TBMM Başkanlığı’na 24 Kasım 2025 tarihinde sunulan önerge, türbenin onarımı ve kültürel mirasın korunması konularında Bakanlığın mevcut çalışmalarını sorguluyor.

Altın, Tızyan (Elmabahçe) köyünde yer alan Pîrê Merdan Türbesi’nin Şanlıurfa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 27 Ağustos 2019 tarihli kararla “Korunması Gerekli Kültür Varlığı” olarak tescillendiğini, ancak aradan geçen sürede herhangi bir bakım ya da onarım yapılmadığını belirtti. Türbenin “yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya” olduğunu vurguladı.

“Kültürün özelleştirilmesi” eleştirisi

Altın, daha önce Sultan Şeyhmus Türbesi’ne ilişkin yönelttiği soruya verilen yanıtta, bakım ve temizlik işlerinin kira sözleşmeleri gereği kiracı tarafından yürütüldüğünün açıklandığını hatırlatarak bu yöntemi eleştirdi. Milletvekili, “Bu durum, kültürün özelleştirilmesi anlamına geliyor ve tarihi yapıların bakımında ciddi aksaklıklara neden oluyor” dedi.

Altın, kültürel mirasın korunması sorumluluğunun devletin asli görevi olduğunu belirterek, bu alanların özel işletmelere devredilmesinin kabul edilemez olduğunu ifade etti. “Bakanlığın görevi kültürel varlıkları korumak, restore etmek ve gelecek kuşaklara aktarmaktır” sözleriyle konuya dikkat çekti.

Beş soruluk önerge

Güneş Altın, Bakan Ersoy’a yönelttiği önergesinde beş başlıkta sorular yöneltti. Türbenin 2019’da tescillenmesinden bu yana kaç kez bakım veya restorasyon yapıldığını, mevcut çökme riskine dair son inceleme sonuçlarını ve acil koruma kararı alınıp alınmadığını sordu.

Ayrıca, türbe ve ziyaretgâhların bakım işlerinin kiracılara devredilmesinin hangi mevzuata dayandığını, bu uygulamanın sonlandırılıp sonlandırılmayacağını ve Mardin’deki tescilli kültür varlıklarına son on yılda yapılan onarımlar ile ayrılan bütçeleri talep etti. Altın, son olarak Pîrê Merdan Türbesi için Bakanlığın kısa ve uzun vadeli koruma planlarını öğrenmek istedi.

15 günlük cevap süresi devam eden önerge, Mardin’deki kültürel mirasın korunması konusunda yeni bir tartışma başlattı. Pîrê Merdan Türbesi, bölgedeki inanç ve tarih mirasının önemli bir sembolü olarak bilinirken, mevcut durumu hem yerel halkın hem de uzmanların tepkisine neden oluyor.

Kaynak: TBMM