Cevheri GAP ve turizm projelerini anlattı

Mehmet Ali Cevheri GAP bütçesini anlattı. Yeni eylem planı turizm, enerji ve istihdamı önceliklendiriyor. 847 tesis tamamlandı, ihracat 12 milyar doları aştı.

Türkiye Büyük Millet Meclisinde GAP bütçesi görüşmelerinde söz alan AK Parti Şanlıurfa Milletvekili Mehmet Ali Cevheri, Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı kalkınma girişimlerinden biri olan Güneydoğu Anadolu Projesi’nin (GAP) bölgesel ve turizm odaklı gelişime yön verdiğini söyledi. Cevheri, GAP’ın tarım, enerji ve turizmi birlikte güçlendiren bir kalkınma modeli olarak ülke ekonomisinde önemli bir paya sahip olduğunu belirtti.

GAP’ın başlangıçta Fırat ve Dicle havzalarındaki su ve toprak kaynaklarının değerlendirilmesine dayandığını hatırlatan Cevheri, bugüne kadar projeye 2 trilyon 167 milyar TL fon ayrıldığını, bunun 1 trilyon 848 milyar TL’sinin yatırıma dönüştüğünü aktardı. 2003-2024 döneminde bölge yatırımlarının ülke içindeki payının yüzde 18’in üzerine çıktığını söyledi.

GAP’ta yeni eylem planı ve turizm odaklı büyüme

Mehmet Ali Cevheri, 2024-2028 dönemini kapsayan yeni GAP Eylem Planının sulama, hassas tarım, sanayi dönüşümü, altyapı, istihdam ve turizm odaklı iktisadi büyümeyi öncelik haline getirdiğini ifade etti. Plan kapsamında 198 proje için yaklaşık 496,2 milyar TL bütçe öngörüldüğünü, sadece bu yıl kamu yatırım programlarından 165,6 milyar TL ayrıldığını açıkladı.

Bölge genelinde 675.250 hektar alanın sulamaya açıldığını, 94 bin hektar alanda ise şebeke inşaatlarının sürdüğünü belirten Cevheri, tamamlandığında sulama oranının yüzde 70’e ulaşacağını kaydetti. Enerji sektöründe hedefin yüzde 92’sine ulaşıldığını, Silvan Barajı ve HES projesinin tamamlanmasıyla bu oranın yüzde 94’e yükseleceğini söyledi.

Bugüne kadar gerçekleştirilen hidroelektrik santralleriyle 548,1 milyar kilovatsaat elektrik üretildiğini, bunun parasal değerinin 32,9 milyar TL olduğunu açıklayan Cevheri, “Bu şekilde sadece enerji projeleriyle GAP kendini amorti etmiş durumdadır” dedi.

İhracatta büyük artış ve istihdam hedefi

GAP bölgesinde 2002 yılında 689 milyon dolar olan ihracatın 2024’te 12,3 milyar doların üzerine çıktığını belirten Cevheri, bölgenin Türkiye toplam ihracatı içindeki payının yüzde 1,9’dan yüzde 5,2’ye yükseldiğini ifade etti. 2024 yılında bölge illerine 1.693 yatırım teşvik belgesi düzenlendiğini, 90 milyar 346 milyon TL sabit sermaye tutarıyla 60 bin kişilik istihdam öngörüldüğünü bildirdi.

Cevheri, GAP İdaresinin 2002-2024 döneminde bölgenin sosyal gelişimi için 16 milyar TL kaynak kullandığını, bugüne kadar 847 tesisin hizmete alındığını aktardı. Bu tesisler arasında 78 baraj ve gölet, 132 sulama tesisi, 66 içme suyu tesisi, 430 taşkın kontrol tesisi ve 46 HES bulunduğunu söyledi. Toplam maliyetin 1 trilyon TL olduğunu belirten Cevheri, “Bu tesislerle 75 milyar metreküp su depolandı, 675 bin hektar alan sulamaya açıldı” dedi.

Şanlıurfa’da turizmin öne çıkan yüzü

Cevheri konuşmasında, GAP’ın simge illerinden Şanlıurfa’ya da özel bir bölüm ayırdı. Her ilçenin GAP’ın farklı bir yönünü temsil ettiğini söyleyerek, Halfeti’nin turizmin göz bebeği, Harran’ın bereketin sembolü, Suruç’un girişimciliğin öncüsü, Birecik’in tarıma dayalı sanayinin odağı, Haliliye’nin ise Göbeklitepe ile kültürel turizmin merkezlerinden biri olduğunu ifade etti.

Şanlıurfa’nın her ilçesinin ekonomik, kültürel ve turistik zenginliğiyle GAP’ın taşıyıcı kolonu olduğunu belirten Cevheri, “Şehrimiz hem tarımın hem turizmin kalbidir” dedi. Konuşmasının sonunda GAP’ı Türkiye’ye kazandıran devlet büyüklerine ve projede emeği geçenlere teşekkür etti.

Meclisteki konuşmada Mehmet Ali Cevheri ve türkiye turizm projeleri kapsamında GAP’ın yeni dönem stratejisi ortaya konuldu. Sulama ve enerji yatırımlarıyla birlikte turizm odaklı büyüme, eylem planının temel eksenlerinden biri haline geldi. Paylaşılan veriler, Güneydoğu’nun tarım ve enerji potansiyelinin turizmle desteklenerek bölgesel kalkınmanın yeni bir fazına geçtiğini gösterdi.

Kaynak: TBMM