Göbeklitepe’nin turizmdeki yeri: Sınırlı araştırmalar, büyük potansiyel

UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan ve “Tarihin Sıfır Noktası” olarak anılan Göbeklitepe, Şanlıurfa’nın simgesi haline geldi. Arkeolojik buluntularıyla dünya tarihine ışık tutan bu eşsiz ören yeri, 2018’de dünya mirası ilan edilmesinin ardından turizmde popülaritesini artırdı. 2019 yılının Türkiye’de “Göbeklitepe Yılı” ilan edilmesiyle tanıtım faaliyetleri hız kazandı ve 2022’de 850 bin ziyaretçiyi ağırlayarak rekor kırdı.

Ancak Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi’nde yayınlanan bir araştırmaya göre, Göbeklitepe üzerine yapılan akademik çalışmaların sayısı beklentilerin gerisinde. Turizm çerçevesinde yapılan incelemeler, 2021 yılında yoğunlaştı ve toplamda yalnızca 13 makale tespit edildi. Çalışmalarda genellikle nitel araştırma yöntemleri ve doküman analizi tercih edilirken, bu verilerin çoğu çevrimiçi kullanıcı yorumlarından elde edildi.

Göbeklitepe’nin kültürel miras ve gastronomi potansiyeli üzerine yoğunlaşan araştırmalar, özellikle inanç turizmi ile gastronominin birleştirilmesine vurgu yapıyor. Bunun yanı sıra, mevcut çalışmaların SWOT analizi gibi yöntemlerle fırsat ve tehditleri ele aldığı, ancak daha kapsamlı analizlere ihtiyaç duyulduğu belirtiliyor.

Uzmanlar, Göbeklitepe’nin yerel kalkınma, sürdürülebilir turizm ve kültürel koruma gibi alanlarda değerlendirilebilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Uluslararası düzeyde tanınırlığın artırılması için yabancı dilde daha fazla bilimsel çalışma yapılması gerektiği de öne sürülen öneriler arasında.

Göbeklitepe gibi bir değerin tam anlamıyla anlaşılması ve turizmdeki yerinin güçlendirilmesi için akademik ve pratik düzeyde daha fazla çaba gerekiyor. Eşsiz tarihine sahip çıkmak, geleceğe bırakılacak en büyük miraslardan biri olacak.