Turist Rehberleri: Sahanın Görünmeyen Kahramanları

Türkiye, kültürel mirası ve doğal güzellikleriyle küresel turizmde güçlü bir oyuncu olarak yer alıyor. Ancak, son yıllarda turizm sektöründe sürdürülebilirlik ve stratejik planlama konularında ciddi eksiklikler gözlemleniyor. Necmettin Erbakan Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırma, bu sorunun kritik bir boyutuna dikkat çekiyor: Turist rehberlerinin saha deneyimlerinin planlama süreçlerine dahil edilmemesi.

Turist rehberleri, yalnızca turistlerin yol göstericisi değil, aynı zamanda sektördeki sorunların ve fırsatların birebir tanıklarıdır. Buna rağmen, alınan kararların büyük ölçüde merkezi otoritelerin masa başı analizlerine dayandığı, sahadan gelen somut verilerin göz ardı edildiği ifade ediliyor.

Araştırma, profesyonel turist rehberlerinin deneyimlerini ortaya koymak ve bu birikimlerin turizm politikalarına etkisini incelemek amacıyla yürütüldü. Görüşmelerde, rehberlerin sektöre dair derinlemesine bilgiye sahip olduğu, ancak bu bilgilerden yararlanılmadığı sonucu öne çıktı. Katılımcı rehberler, özellikle Türkiye’nin turizm arzının güneş, deniz, kum odaklı bir yapıya sıkışıp kalmasını planlama eksikliği olarak değerlendiriyor.

Bir katılımcı şu ifadeleri kullanıyor:
“Turizm politikasında rehberlerin bilgi ve deneyimlerine başvurulmuyor. Oysa bizler sahadaki tüm detayları birebir gözlemliyoruz. Bu deneyimler dikkate alınsaydı, turizm politikalarının daha etkili ve gerçekçi olması sağlanabilirdi.”

Turist rehberlerinin sahada elde ettiği verilerin, sektördeki arz-talep dengesini optimize edebilecek bilgiler içerdiği vurgulanıyor. Örneğin, rehberlerin turistlerin memnuniyetine, eleştirilerine ve beklentilerine dair doğrudan gözlemleri, planlama sürecine katkı sağlayabilir. Ancak, araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de turizm politikalarını belirleyen mekanizmalar bu tür bir saha deneyimini kullanma konusunda isteksiz görünüyor.

Bu durumun temel nedenlerinden biri olarak, sektördeki karar vericilerin akademik ve yönetsel birikimlerinin saha temelli değil, daha çok teorik bilgiye dayalı olması gösteriliyor. Araştırmada, rehberlerin önerilerinin merkezi otorite tarafından dikkate alınmasını sağlayacak bir sistem oluşturulmasının gerekliliği vurgulanıyor.

Araştırmacılar, turist rehberlerinin deneyimlerini politika yapıcılarla doğrudan paylaşabilmesi için dijital platformların oluşturulmasını öneriyor. Bu platformlar sayesinde, sahadan elde edilen verilerin hızlı bir şekilde planlama süreçlerine entegre edilmesi mümkün olabilir. Ayrıca, rehberlerin düzenli raporlama yapabileceği ve bu raporların bir veri havuzunda toplanarak analiz edileceği bir sistem, Türk turizminin sürdürülebilirliği açısından önemli bir adım olarak görülüyor.

Turizm uzmanları, katılımcı bir yaklaşımın turizmin geleceği için elzem olduğunu belirtiyor. Araştırmada elde edilen bulgular, turist rehberlerinin sadece rehberlik hizmeti sunan bireyler değil, aynı zamanda sektördeki eksikleri ve ihtiyaçları tespit edebilen önemli birer gözlemci olduklarını ortaya koyuyor. Uzmanlardan biri, “Rehberlerin sahadaki deneyimleri, turizm politikalarının başarısı için anahtar bir kaynak olabilir,” diyor.

Türk turizmi, turist rehberlerinin saha deneyimlerini değerlendiren bir yapıya geçiş yapmadığı sürece, stratejik hedeflerini tam anlamıyla gerçekleştiremeyebilir. Bu eksiklik, sadece mevcut sistemin aksayan yönlerini göstermekle kalmıyor, aynı zamanda turizmin sürdürülebilir gelişimi için büyük bir fırsatın kaçırıldığını da ortaya koyuyor. Katılımcı ve veri odaklı bir yaklaşım, Türk turizmini geleceğe taşımada kritik bir rol oynayabilir.

Kaynak: Tourism and Recreation