Yapay zeka turizmde ulusal tanıtım ofislerini dönüştürüyor

ETC’nin raporuna göre yapay zeka, turizmde ulusal tanıtım ofislerinin pazarlama ve araştırma çalışmalarında verimliliği artırıyor. Eğitim, strateji ve bütçe kritik rol oynuyor.

Yapay zeka turizm sektöründe stratejik dönüşüm sağlıyor

Avrupa Seyahat Komisyonu (ETC) tarafından yayımlanan yeni rapor, yapay zekanın turizm sektöründe özellikle ulusal tanıtım ofislerinin (NTO) araştırma ve pazarlama operasyonlarını dönüştürdüğünü ortaya koyuyor. “Artificial Intelligence in Tourism – Assessing & Supporting NTO’s Research & Marketing Operations” başlıklı çalışma, Temmuz 2025’te Brüksel’de yayımlandı.

Rapor, yapay zekanın turizmde sunduğu fırsatların yanında, organizasyonların dijital olgunluk seviyelerine göre değişen zorlukları da gözler önüne seriyor. Çalışmanın öne çıkan bulgusu, pazarlama departmanlarının araştırma birimlerine kıyasla yapay zekadan daha hızlı ve somut fayda elde etmeye başlamış olmaları.

Pazarlamada hızlı ilerleme, araştırmada keşif süreci

ETC’nin araştırmasına göre pazarlama birimleri, otomatik metin yazımı, içerik optimizasyonu ve kampanya kişiselleştirme gibi alanlarda yapay zekadan daha somut sonuçlar alıyor. Örneğin Fransa’nın resmi turizm portalı France.fr üzerinde kullanılan MarIAnne isimli yapay zekâ destekli chatbot, ziyaretçilere kişisel öneriler sunarak kullanıcı deneyimini zenginleştiriyor.

Araştırma departmanlarında ise yapay zekâ daha çok masa başı araştırmalar, veri analizi ve raporlama süreçlerinde kullanılıyor. Ancak bu alanda ilerleme daha yavaş ve hâlen deneysel nitelikte. Araştırmacıların en büyük ihtiyacı, yapay zekânın kendi görev alanlarında nasıl kullanılabileceğine dair net bir vizyon oluşturmak.

Beceri eksikliği ve insan kaynağı en büyük engel

Raporun öne çıkardığı en kritik sorun, insan kaynağı eksikliği. Ulusal tanıtım ofislerindeki çalışanların önemli bir bölümü yapay zekâ araçlarını bireysel olarak kullanmaya başlasa da, kurumsal düzeyde eğitim eksikliği dikkat çekiyor. Katılımcıların %52’si hâlen “erken aşamada” olduklarını belirtti.

Araştırma birimleri daha çok vizyon ve yönlendirme ihtiyacı duyarken, pazarlama departmanları için en büyük engel bütçe kısıtları olarak öne çıkıyor. Rapor, bu farklılıkların giderilmesi için kurumların hem eğitim programlarına yatırım yapması hem de uzun vadeli stratejiler geliştirmesi gerektiğini vurguluyor.

Düzenlemeler ve riskler

Avrupa Birliği’nin 2024’te kabul ettiği Yapay Zeka Yasası (AI Act), turizmdeki yapay zekâ uygulamalarını da kapsıyor. Rapora göre, ulusal tanıtım ofislerinin büyük çoğunluğu yapay zekâyı haftalık olarak kullanıyor. Ancak düzenlemelere uyum süreci erken aşamada ve henüz sınırlı düzeyde.

Araştırma departmanlarında en büyük risk, yanlış ya da doğrulanmamış bilgilerin kullanımı olarak tanımlanıyor. Pazarlama birimlerinde ise düşük kaliteli içerik üretimi, aşırı kişiselleştirme ve siber güvenlik açıkları ön plana çıkıyor. Buna rağmen çalışanların büyük bölümü yapay zekâya karşı olumlu bakıyor ve yeni uygulamalara istekli.

Uygulamalı yol haritaları ve öneriler

ETC raporu, ulusal tanıtım ofislerine yapay zekâ kullanımında dört farklı aşama için yol haritası öneriyor:

• Başlangıç: Temel becerilerin kazandırılması, iç destekçilerin belirlenmesi.
• Gelişim: Deneysel projelerin koordineli uygulamalara dönüştürülmesi.
• Erken benimseme: Strateji geliştirilmesi ve pilot projelerin hayata geçirilmesi.
• Öncü aşama: Yapay zekânın kurumsal süreçlere uçtan uca entegre edilmesi.

Bu aşamalar, kurumların yapay zekâ yolculuğunda hangi noktada olduklarını görmelerini ve daha ileri adımlar için stratejik plan yapmalarını kolaylaştırıyor.

Türk turizmi için anlamı

Raporun bulguları sadece Avrupa için değil, Türkiye’deki turizm kurumları için de yol gösterici nitelikte. Özellikle Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA) ve sektör paydaşları açısından yapay zekânın; destinasyon pazarlamasında kişiselleştirme, veri analizinde hız, ve kampanya yönetiminde maliyet avantajı sağlayacağı öngörülüyor.

Türk turizmciler için en önemli çıkarım, yapay zekâ araçlarını bireysel denemelerden çıkarıp kurumsal bir stratejiyle bütünleştirmek. Bu sayede hem uluslararası rekabet gücü artırılabilir hem de Türkiye’nin tanıtımında yenilikçi yöntemler devreye alınabilir.

Raporun tamamına aşağıdaki linkten ulabilirsiniz :

Kaynak: Avrupa Seyahat Komisyonu